Literatura reportażu krzepi – 130. rocznica urodzin Melchiora Wańkowicza

Literatura reportażu krzepi – 130. rocznica urodzin Melchiora Wańkowicza

W 2022 r. mija 130. rocznica urodzin pisarza i jednego w najwybitniejszych polskich publicystów i reportażystów XX w. Melchiora Wańkowicza.
PBW w Kielcach Filia w Pińczowie przygotowała wystawę książek o pisarzu i pozycji jego autorstwa. Znalazły się na niej biografia i opracowanie jego twórczości: “Wańkowicz” Mieczysława Kurzyny i “Wańkowicz krzepi” Krzysztofa Kąkolewskiego.
Spośród książek autorstwa pisarza na pierwszym miejscu należy wymienić wydania Monte Cassino oraz Szkice spod Monte Cassino. Inne dzieła zaprezentowane na wystawie to: Szczenięce lata, Karafka La Fontainea, Zupa na gwoździu, Anoda i katoda, Na tropach Smętka, Droga do Urzędowa, Atlantyk – Pacyfik, Tworzywo, Hubalczycy, Ziele na kraterze oraz Tędy i owędy.
Melchior Wańkowicz nazywany “ojcem polskiego reportażu” jest autorem najsłynniejszego hasła reklamowego przedwojennej Polski: “cukier krzepi”. W czasie II wojny światowej służył w II Korpusie Polskim we Włoszech jako korespondent wojenny i widział na własne oczy dramat polskich żołnierzy zdobywających masyw Monte Cassino. Informacje, wspomnienia i relacje z tych walk zawarł w książce pt. Monte Cassino. Po wojnie przebywał na emigracji. W tym czasie wiele podróżował m.in. po Stanach Zjednoczonych, Meksyku i Kanadzie. Po latach pobytu na Zachodzie zdecydował się wrócić do Polski.  W 1964 roku podpisał tzw. List 34, z protestem między innymi przeciwko cenzurze i napisał tekst, w którym negatywnie ustosunkowywał się do rzeczywistości PRL. Został skazany na 3 lata więzienia, ale ostatecznie nie trafił do więzienia. W pełni zrehabilitowano go dopiero w 1990 r., gdy Sąd Najwyższy uchylił wyrok i pośmiertnie go uniewinnił. Wańkowicz zmarł wcześniej, bo w 1974 r. Zdążył jednak odwiedzić Pińczów biorąc udział w spływie kajakowym przez Ponidzie rzeką Nidą.

Robert Karpiński