3 lutego wspominamy 10. rocznicę śmierci Prof. Andrzeja Szczeklika, który był światowej sławy lekarzem, naukowcem, filozofem, humanistą i pisarzem, ale przede wszystkim przyjacielem wszystkich ludzi, gotowy do poświęceń, człowiekiem wielu talentów. Był autorem lub współautorem ok. 600 prac naukowych, artykułów, monografii i podręczników. Popularność zyskały też jego beletrystyczne książki „Katharsis”, „Kore” oraz „Nieśmiertelność. Prometejski sen medycyny”. Za odkrycie hipotezy dotyczącej tzw. astmy aspirynowej i jej podłoża genetycznego otrzymał nagrodę czasopisma „Lancet”. Wraz z prof. Ryszardem Gryglewskim przeprowadził na sobie eksperyment z prostacykliną i jako pierwszy na świecie (1976) opisał jej rzeczywiste działanie na ustrój człowieka. Lek okazał się bardzo pomocny w leczeniu zwężenia tętnic, choroby Bürgera i nadciśnienia płucnego. W latach 1990-1993 pełnił funkcję rektora Akademii Medycznej w Krakowie. Wspólnie z ówczesnym rektorem UJ prof. Andrzejem Pelczarem doprowadził w 1993 do powrotu wydziałów medycznych na UJ. Andrzej Szczeklik podkreślał w jednym z radiowych wywiadów – Gdybym miał powiedzieć, co wydaje mi się najważniejszą cechą u lekarza, to na pierwszym miejscu postawiłbym nie inteligencję, ale wytrwałość w zmaganiu się z chorobą.
W książce pod tytułem Katharsis. O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki – Profesor odnosi się do filozofii, poezji, muzyki, sztuki wraz z rozważaniami nad konfrontacją lekarza i pacjenta z chorobą, cierpieniem i przemijaniem. Podkreślając, iż nierzadko sprawność oraz upór lekarza i pielęgniarki są ważniejsze niż najbardziej wyszukana aparatura.
,,W żadnej chorobie nagły zgon nie występuje tak często jak w zawale serca. Człowiek musiał spojrzeć w oczy tej śmierci i rzucił jej wyzwanie. Wytyczył obszar zmagań i nazwał go oddziałami intensywnej terapii. Stanął w nich uzbrojony w najwymyślniejszą aparaturę lekarską i silne leki. W chorych sercach zaczął nasłuchiwać kroków zbliżającej się śmierci, a na taśmach elektrokardiograficznych szukał oznak jej nadejścia. Niektóre zwiastuny poznał, co pozwoliło mu, czasem, odwrócić nieuchronny, zdawałoby się, koniec. W swej zuchwałości posunął się tak daleko, że otoczony błyszczącymi, fosforyzującymi aparatami, osłonięty elektroniką, rzucił się na tereny, z których nigdy dotąd nie było powrotu. Spróbował wyrwać ŚMIERCI tych, których już zabrała, przywrócić do życia nagle zmarłych. Przekonał się, że niekiedy jest to możliwe, a sprawność, umiejętność i upór lekarza pielęgniarki są przy tym ważniejsze niż najbardziej wyszukana aparatura.” Cyt. Andrzej Szczeklik, KATHARSIS str.38
Serdecznie wszystkich Państwa zapraszamy do korzystania z obszernych zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Kielcach. Ponadto poniżej zamieszczam link do prac naukowych i podręczników, których autorem lub współautorem był Prof. Andrzej Szczeklik.
https://kielce-pbw.sowa.pl/sowacgi.php?KatID=0&typ=repl&plnk=q__Andrzej+Szczeklik&sort=byscore&view=1
Sylwester Kasprzyk
Dyrektor PBW w Kielcach
