W trakcie wojny polsko-szwedzkiej w latach 1626-1629 doszło do kilkudniowej bitwy pod Czarnem znanej też jako bitwa pod Hammersteinem. Celem armii szwedzkiej było rozbicie wojsk Rzeczypospolitej w Prusach Królewskich i zdobycie południowych wybrzeży morza Bałtyckiego, które miało stać się wewnętrznym morzem Królestwa Szwecji. Król Szwecji Gustaw Adolf wrócił do kraju po nowe posiłki, a dowództwo zostawił w rękach kanclerza królestwa Szwecji Axela Oxenstierny. Opracował on plan wyparcia Polaków z tego terytorium. W tym celu na terenie Niemiec dokonano zaciągu najemników w sile ok. 2,5 żołnierzy.
Głównodowodzący armią polską hetman polny koronny Stanisław Koniecpolski dowiedział się o tym i postanowił dopaść oddziały najemne dowodzone przez pułkowników Johanna Streiffa i Maksymiliana Teuffela. W końcu jego armia osaczyła najemników w Czarnem. 12 kwietnia 1627 r. Czarne próbowała zaatakować awangarda wojsk Koniecpolskiego, a następnie oddziały głównego rzutu, mając nadzieję, że uda się zdobyć miasto niejako z marszu. Szybki atak z zaskoczenia nie powiódł się, dlatego żołnierze hetmana rozpoczęli działania oblężnicze. W dniu 15 kwietnia 1627 jazda polska ponownie zaatakowała pozycje szwedzkie, a następnie udała, że została pobita i wzorem tatarskim upozorowała ucieczkę. To zachęciło Szwedów do zaatakowania, ale na skutek ostrzału muszkietowego i armatniego ponieśli duże straty, co przyczyniło się do tego, że ostatecznie 16 kwietnia żołnierze zbuntowali się przeciw swoim dowódcom i w dniu następnym poddali się hetmanowi.
Dziękuję Panu Robertowi Karpińskiemu za przygotowanie niniejszej informacji.
Sylwester Kasprzyk
Dyrektor PBW w Kielcach
