Kolędy – Pastorałki – Polskie

Kolędy – Pastorałki – Polskie

Boże Narodzenie to m.in. czas spotkań z bliskimi. A dla osób wierzących to również czas kolęd i kolędowania. Kolęda – nazwa pochodzi od łac. Kalendae – w kalendarzu juliańskim, stosowanym też w liturgii średniowiecznej, to pierwszy dzień miesiąca. Na kalendy styczniowe (Nowy Rok) składano sobie w antycznym Rzymie życzenia i podarki, zaś pieśni z tej okazji wykonywane określano, tak jak i sam uroczysty dzień, kalendae. Pieśni bożonarodzeniowe zaczęto określać mianem kolęd dość późno, o ile wiemy dopiero w XIX wieku. Rękopis z poezjami na Boże Narodzenie sporządzony w XV wieku nazywa je rotułami. Taki tytuł nadał również K. Miaskowski swym wierszom o narodzinach Chrystusa z roku 1612.

Najstarsza zachowana polska kolęda, pochodząca z 1424 roku, zaczyna się od słów “Zdrów bądź, Królu anielski”. Pierwotnie na początku XV wieku tłumaczono na język polski kolędy z łaciny i ze śpiewników braci czeskich.

Wystawę przygotowano w oparciu o zbiory własne Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Kielcach oraz udostępnione w domenie publicznej zbiory Polona
(https://polona.pl/search/?query=kol%C4%99da&filters=public:1)

Źródło: https://bs1.lublin.eu/historia-polskich-koled-i-pastoralek/

Edyta Smolińska
Małgorzata Pronobis
Robert Kardas

Dziękujemy Państwu za przygotowanie wystawy.

Gracjan Bazyl Kierownik Wydziału Gromadzenia, Ewidencji i Opracowania Zbiorów
Jacek Sabat Wicedyrektor PBW w Kielcach
Sylwester Kasprzyk Dyrektor PBW w Kielcach