Bohaterem trzeciego odcinka cyklu Mistrzowie kina jest Krzysztof Kieślowski, jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych.
Reżyser urodził się 27 czerwca 1941 w Warszawie. Ze względu na chorobę ojca, oraz własne problemy z płucami, Kieślowski w dzieciństwie i młodości często zmieniał miejsce zamieszkania i szkoły. Ostatecznie, szkołę średnią, Państwowe Liceum Techniki Teatralnej w Warszawie, ukończył w 1962 roku. Studiował reżyserię filmową w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Filmówkę ukończył w 1968 roku (w 1970 otrzymał dyplom). Po studiach pracował w Wytwórni Filmów Dokumentalnych. Zrealizował wiele dokumentów, w których portretował Polskę lat 60., 70., 80., m.in. Urząd, Pierwsza miłość, Z punktu widzenia nocnego portiera, Siedem kobiet w rożnym wieku, Gadające głowy. Realizował także widowiska teatralne. Równocześnie tworzył filmy fabularne. Fabuły Kieślowskiego z lat 70., takie jak Personel, Blizna, Spokój, Amator, zdaniem krytyków, powstały w nurcie kina moralnego niepokoju. W 1985 roku Kieślowski nawiązał współpracę ze znanym warszawskim adwokatem Krzysztofem Piesiewiczem. Wspólnie z Piesiewiczem, jako współscenarzystą, zrealizował swoje najważniejsze dzieła, które przyniosły mu międzynarodowe uznanie. W 1988 roku powstał Dekalog, cykl dziesięciu filmów telewizyjnych, nawiązujących do biblijnych przykazań. Dekalog został entuzjastycznie przyjęty przez światową krytykę. Dwa filmy z cyklu, opublikowane jako pełnometrażowe dzieła, Krótki film o zabijaniu i Krótki film o miłości, zostały obsypane licznymi nagrodami, m.in. na festiwalach w Cannes i Wenecji. Kolejne filmy, realizowane w koprodukcji z zagranicznymi partnerami, Podwójne życie Weroniki oraz trylogia Trzy kolory: Niebieski, Biały, Czerwony, umocniły renomę Kieślowskiego, jako reżysera kina autorskiego. Przyniosły mu kolejne nagrody, m.in. nominacje do Oscara. Publicyści, krytycy, filmoznawcy, filozofowie pisali wielostronicowe analizy filmów Kieślowskiego. Reżysera zaczęto traktować jak klasyka kina, choć jego filmy wzbudzały także kontrowersje. W 1994 roku Kieślowski ogłosił, że wycofuje się z realizowania filmów. Zmarł dwa lata później, 13 marca 1996 roku w Warszawie.
Kieślowski w swojej twórczości przeszedł od mocnego zaangażowania w dokument, poprzez kino moralnego niepokoju, do europejskiego kina psychologicznego. W filmach dokumentalnych koncentrował się na tematyce społecznej. Bohaterami jego dokumentów byli zwykli ludzie: petenci w urzędzie, mieszkańcy kamienicy, przechodnie na ulicy, robotnicy. Reżyser pokazywał ich takimi jacy są. Unikał jasnego, zdecydowanego osądu ich zachowań. Ocenę pozostawiał widzom. W twórczości fabularnej, zwłaszcza z ostatniego okresu, Kieślowskiego pociągała metafizyka. Jego bohaterowie zaczynają tworzyć i żyć we własnej, odrębnej rzeczywistości. Przypadek, zbieg okoliczności, nieoczekiwane powiązania, przeczucia, niedomówienia, tajemnice w fabule oraz symbole, tworzyły tę metafizyczną przestrzeń. Dużą rolę w filmach Kieślowskiego odgrywała także muzyka, którą do większości jego fabuł stworzył Zbigniew Preisner. Filmy Kieślowskiego miały duży wpływ na twórczość wielu reżyserów. Wciąż cieszą się uznaniem miłośników kina, bo, jak mawiał reżyser: „Jeżeli w ogóle o cokolwiek
w filmie chodzi tak naprawdę, przynajmniej mnie, to o to, żeby ktoś znalazł tam siebie”. Filmy Kieślowskiego niewątpliwie dają taką możliwość.
Filmy Kieślowskiego są dostępne w naszych zbiorach, zapraszamy.
Anna Knajder-Sowa
Sylwester Kasprzyk
Dyrektor PBW w Kielcach
