W maju bieżącego roku obchodzimy 80. rocznicę bitwy pod Monte Cassino. W bitwie tej udział wzięli polscy żołnierze II Korpusu Polskiego pod dowództwem generała Władysława Andersa. Większość żołnierzy korpusu stanowili byli zesłańcy, którzy po 1939 r. trafili do radzieckiej niewoli oraz mieszkańcy Kresów Wschodnich, którzy znaleźli się sowieckiej strefie okupacyjnej. Na mocy układu podpisanego w Moskwie w 1941 r. pomiędzy rządem polskim na emigracji a rządem sowieckim nazywanego potocznie układem Sikorski-Majski na terenie ZSRS powstały punkty werbunkowe dla polskich żołnierzy. Ci, którzy chcieli walczyć o wolną Polskę, a jednocześnie pragnęli wyrwać się z nieludzkiej ziemi jaką była Syberia i tereny, gdzie istniały sowieckie obozy pracy nazywane łagrami docierali do tych wybranych miejsc – Tockoje, Tatiszczewa, Buzułuku i in. Wśród tych zesłańców byli też cywile. Kiedy stosunki pomiędzy Rzeczpospolitą a Związkiem Sowieckim uległy pogorszeniu, podjęto decyzję o ewakuacji tych rzeszy ludzkich na tereny Iranu, a stamtąd poprzez Palestynę do Włoch. W tym czasie armia polska została przekształcona w II Korpus Polski. Żołnierze i ludność cywilna, która wstąpiła do II Korpusu wzięła udział w walkach we Włoszech. Najważniejszym ich momentem był bój o wzgórze Monte Cassino, na którym stał klasztor benedyktyński. Polacy zaatakowali klasztor w czwartym natarciu na przestrzeni czterech miesięcy. Walczyli w dniach od 11 do 18 maja 1944 r. Po ciężkich walkach udało im się zdobyć masyw i klasztor. Zapłacili za to wysoką cenę w zabitych, rannych i zaginionych. Część polskich żołnierzy, którzy dostali się do niewoli niemieckiej zostali zamordowani. W trakcie bitwy powstała słynna piosenka pt. „Czerwone Maki”.
Warto dodać, że jednym z zesłańców, a później żołnierzy II Korpusu Polskiego był patron Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Kielcach Gustaw Herling-Grudziński. Opisał on swoje przeżycia z pobytu w łagrach w książce pt. „Inny świat”. Wziął też udział udział w walkach we Włoszech w tym w bitwie pod Monte Cassino za co otrzymał Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino.
W związku ze wspomnianą rocznicą w holu Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w Kielcach Filia w Pińczowie została zorganizowana wystawa pt. „80. rocznica bitwy pod Monte Cassino”. Na ekspozycji znalazły się materiały biblioteczne książki, czasopisma i in. Uzupełnieniem wystawy są komiksy i książki pochodzące ze zbiorów prywatnych autora wystawy Roberta Karpińskiego. Przygotował Robert Karpiński.
Z wyrazami szacunku
Sylwester Kasprzyk
Dyrektor Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
im. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w Kielcach wraz z pracownikami
Wystawa o bitwie pod Monte Cassino