Jakie tajemnice z okresu I wojny światowej skrywa Łysa Góra? Dlaczego Austriacy w tak barbarzyński sposób obeszli się z wieżą klasztoru na Świętym Krzyżu i dlaczego legionistów Józefa Piłsudskiego nie wpuszczono do klasztoru w Świętej Katarzynie? Na te i wiele innych pytań odpowiadał w środę, 27 listopada Marek Lis podczas spotkania autorskiego promującego jego najnowszą książkę.
Jak przypomniała Marta Boszczyk, zastępca dyrektora biblioteki pedagogicznej – Marek Lis, który jest nie tylko historykiem i regionalistą, ale i kierownikiem filii w Opatowie, ma już na swoim koncie jedenaście książek.
– Książka „Wielka wojna w cieniu Łysej Góry. Działania wojenne lat 1914 – 1915 w rejonie Łysogór i Pasma Jeleniowskiego Gór Świętokrzyskich” to owoc badań historycznych prowadzonych przez autora w ostatnich latach – podkreśliła dyr. Boszczyk.
Imponujący materiał, zebrany m.in. w archiwach rosyjskich i niemieckich, przerodził się w monografię odsłaniającą kulisy wydarzeń sprzed ponad stu laty, ich bohaterów oraz najważniejsze miejsca na wojennej mapie.
– Bez wątpienia można stwierdzić, że rejon Gór Świętokrzyskich w latach 1914-1915 był ważnym teatrem działań wojennych, których dotychczas jeszcze nikt nie opisał – mówił Marek Lis podczas spotkania w Czytelni biblioteki pedagogicznej. Liczne grono uczestników spotkania oraz ożywiona dyskusja, która towarzyszyła promocji książki, dowodzą, że zainteresowanie historią naszego regionu jest naprawdę ogromne. Wśród gości promocji byli m. in. uczniowie z Zespołu Szkół Katolickich Diecezji Kieleckiej im. św. Stanisława Kostki, przewodnicy świętokrzyscy oraz nauczyciele.
Autor publikacji dotarł do wielu materiałów archiwalnych, dokumentów źródłowych, opracowań i relacji prasowych. – Opisy walk wojsk rosyjskich oparłem głównie na dziennikach działań bojowych pułków, pochodzących z zasobów Rosyjskiego Państwowego Wojenno-Historycznego Archiwum w Moskwie. W opisie walk wojsk niemieckich i armii austro-węgierskiej pomocne były m.in. monografie poszczególnych jednostek bojowych oraz informacje zamieszczone w prasie – mówił Marek Lis podczas spotkania.
W swoim wystąpieniu przywołał on takie wydarzenia, jak wysadzenie przez Austriaków wieży klasztoru na Świętym Krzyżu czy wkroczenie do Świętej Katarzyny Legionistów Józefa Piłsudskiego. Autor wspomniał także o poszukiwaniach prowadzonych przez Świętokrzyska Grupę Eksploracyjną, której członkowie szukają śladów I wojny światowej i dzięki temu upamiętniają ważne dla historii naszego regionu miejsca.
– Takie publikacje jak książka Marka Lisa są bardzo ważne, bowiem dzięki nim możemy odnaleźć ślady historyczne w krajobrazie kulturowym – mówiła obecna na spotkaniu prof. Urszula Oettingen, zajmująca się okresem I wojny światowej.
Agata Niebudek-Śmiech
fot. Edyta Smolińska
