228. rocznica bitwy pod Racławicami

228. rocznica bitwy pod Racławicami

4 kwietnia obchodzimy 228. rocznicę bitwy pod Racławicami. Batalia ta rozegrała się podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r. Do zrywu powstańczego doszło kilka miesięcy po drugim rozbiorze Polski. Główną przyczyną powstania była zamierzona przez zaborców redukcja polskiej armii, co miało być pierwszym etapem do ostatecznej likwidacji państwa polskiego. 12 marca 1794 r. wielkopolska brygada kawalerii dowodzona przez brygadiera Antoniego Madalińskiego w sile ok. 1200 żołnierzy wypowiedziała posłuszeństwo i ruszyła z Ostrołęki w kierunku Krakowa. Skłoniło to Tadeusza Kościuszkę do przyspieszenia wybuchu powstania. 24 marca złożył on na krakowskim rynku uroczystą przysięgę i objął naczelne dowództwo nad połączonymi siłami. Stało się to oficjalnym początkiem powstania. Na Kraków skierowały się wówczas dwa korpusy rosyjskie. 4 kwietnia siły Kościuszki zaatakowały pod Racławicami korpus gen. Tormasowa, odnosząc sukces. W boju wsławiły się oddziały kosynierów czyli chłopów uzbrojonych w kosy postawione na sztorc. Zdobyły one rosyjskie baterie. Zwycięstwo to miało ogromne znaczenie polityczne i moralne. Na wieść o nim wybuchła insurekcja w Warszawie oraz na Litwie. Przyczyniło się to do znacznego przedłużenia walk. W konsekwencji walki rozszerzyły się na Wielkopolskę. O klęsce powstania zadecydowała przewaga wojsk rosyjskich i przyłączenie się do walk przeciw powstańcom drugiego zaborcy – Prus.

   Powstanie, zapoczątkowane zwycięstwem pod Racławicami, wywarło wielki moralny wpływ świadcząc o woli narodu i jego energii. Stało się głośnym znakiem sprzeciwu przeciw politycznej zbrodni trzech państw zaborczych – Rosji, Prus i Austrii. Zryw ten zajmuje należne sobie miejsce w polskiej historii. 

Marcin Salamon

Fragment Panoramy Racławickiej. Jan  Styka, Wojciech Kossak.
Niemojewska A., Panorama Racławicka [online], 2021 [dostęp: 4 kwietnia 2022], Dostępny w Internecie: https://www.rp.pl/historia/art18948671-panorama-raclawicka 
Bitwa Pod Racławicami. Jan Matejko.
Kościuszko pod Racławicami (obraz) [online], 2021 [dostęp: 4 kwietnia 2022], Dostępny w Internecie:  https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bciuszko_pod_Rac%C5%82awicami_(obraz)