Buska filia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Kielcach realizowała w roku szkolnym 2022/2023 wśród uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Janusza Korczaka w Busku-Zdroju program czytelniczy “Książka – uczy, bawi i wychowuje. W ramach programu, którego autorką i realizatorką była Ewa Tarapata, przeprowadzono 21 zajęć, w których udział wzięło 466 uczniów z klas I-VII oraz ich wychowawcy.
Celem programu było:
- upowszechnianie czytelnictwa i rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży;
- zapoznanie z wybranymi utworami literatury dziecięcej;
- budzenie zaciekawienia książką przez zabawy literacko-teatralne oraz plastyczne;
- wspomaganie rozwoju emocjonalnego, dostarczanie pozytywnych przeżyć, budowanie poczucia własnej wartości, przekazywanie pozytywnych wzorców i wartości moralnych;
- kształtowanie postaw patriotycznych;
- kształtowanie postaw proekologicznych;
- poznanie historii pisma, materiałów pisarskich, form książki, urządzeń służących komunikacji i ich roli w rozwoju cywilizacji;
- poznanie budowy książki i funkcji jej elementów;
- poznanie rodzajów słowników i kształtowanie umiejętności korzystania z nich;
- zachęcanie do wartościowego spędzania wolnego czasu z książką;
- wzrost czytelnictwa wśród uczniów.
W ramach programu:
- przeprowadzono zajęcia promujące czytelnictwo;
- przeprowadzono lekcje biblioteczne z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej;
- przygotowano kąciki z literaturą dziecięcą, czasopismami oraz słownikami;
- nawiązano współpracę z nauczycielami oraz bibliotekarzem szkolnym Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Janusza Korczaka w Busku-Zdroju.
W trakcie realizacji działań wykorzystano następujące metody i formy pracy:
- wykład i pogadanka;
- praca z książką i czasopismami;
- inscenizacja;
- “burza mózgów”;
- gry dydaktyczne: puzzle, krzyżówki, układanki, rebusy, rozsypanki literowe;
- prezentacja multimedialna;
- kąciki tematyczne z literaturą oraz z czasopismami.
W ramach programu przeprowadzono następujące zajęcia promujące czytelnictwo:
- “Środowisko naturalne człowieka – jak je zanieczyszczamy i jak należy dbać o nie?” – zajęcia dla uczniów klas III w ramach akcji “Sprzątanie świata” – wrzesień 2022.
Zajęcia miały na celu kształtowanie postaw proekologicznych uczniów. Trzecioklasiści podczas “burzy mózgów” prezentowali swoje odpowiedzi, w jaki sposób zanieczyszczamy środowisko, w jaki sposób możemy je chronić i w jaki sposób zanieczyszczenia wpływają na nasze zdrowie. Natomiast podczas inscenizacji ekologicznej dowiedzieli się, czym są śmieci, jaki wpływ mają one na środowisko i jak należy z nimi prawidłowo postępować. Uczniowie uczyli się również prawidłowo segregować śmieci poprzez wrzucanie ich do odpowiednich pojemników, jak również rozwiązywali krzyżówkę ekologiczną.
- “W zaczarowanej krainie bajek i baśni” – zajęcia dla uczniów klas
I w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Postaci z Bajek – listopad 2022.
Celem zajęć było zapoznanie pierwszoklasistów z bohaterami najpiękniejszych bajek i baśni dla dzieci. Podczas zajęć najmłodsi uczestniczyli w szeregu różnorodnych zabaw, takich jak: układanie puzzli z najpopularniejszymi postaciami bajkowymi i baśniowymi, kojarzenie bohaterów po krótkiej rymowance, czy też charakterystycznym przedmiocie oraz zabawa w kalambury, podczas której, za pomocą gestów, przedstawiali tytuł bajki, bądź też baśni. Z kolei z wykorzystaniem metody inscenizacji uczniowie odgrywali scenki z baśni Hansa Christiana Andersena p.t. Calineczka.
- “W krainie przygód Kubusia Puchatka i jego przyjaciół” – zajęcia dla uczniów klas II w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Kubusia Puchatka – styczeń 2023.
Celem zajęć było zapoznanie uczniów z lekturą książki Alana Milne’a pt. „Kubuś Puchatek”. Podczas zajęć drugoklasiści uczestniczyli w szeregu różnorodnych zabaw: układali puzzle z ilustracjami bohaterów oraz rozsypanki literowe, kojarzyli przedmioty z konkretnym bohaterem, zgadywali imię bohatera po krótkim opisie oraz z wykorzystaniem metody inscenizacji wcielali się w postacie bajki, prezentując dwie przygody, które spotkały bohaterów.
- “Czego uczy nas bajka o Czerwonym Kapturku?” – zajęcia dla uczniów klas I w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pisarzy – marzec 2023.
Celem zajęć było zapoznanie uczniów z lekturą bajki o Czerwonym Kapturku adaptacji Ewy Szelburg-Zarembiny. Uczniowie uczestniczyli w szeregu różnorodnych zabaw: rozwiązywali krzyżówkę, dopasowywali do siebie wyrazy, odgadywali zagadki i uzupełniali tekst. Ponadto z wykorzystaniem metody inscenizacji wcielili się w rolę bohaterów bajki, a na zakończenie zajęć tworzyli kukiełki Czerwonego Kapturka.
- “W krainie baśni Andersena” – zajęcia dla uczniów klas II w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci – kwiecień 2023.
Celem zajęć było zapoznanie uczniów z najpiękniejszymi baśniami duńskiego baśniopisarza. Dzieci uczestniczyły w szeregu różnorodnych zabaw, związanych tematycznie z baśniami Hansa Christiana Andersena: układali puzzle z ilustracjami pochodzącymi z najpopularniejszych baśni, zgadywali tytuł baśni po fragmencie przeczytanego opisu, kojarzyli przedmiot z konkretną baśnią, rozwiązywali krzyżówkę, dopasowywali do siebie dwa słowa oraz z wykorzystaniem metody inscenizacji odgrywali scenki z baśni p.t. „Brzydkie Kaczątko”. Uczniowie poznali również morał płynący z tej baśni.
- Mazurek Dąbrowskiego – hymn Rzeczypospolitej Polskiej – lekcja dla uczniów klas V w ramach obchodów Roku Józefa Wybickiego – grudzień 2022.
Celem zajęć było kształtowanie postaw patriotycznych uczniów. Podczas zajęć uczniowie wzięli udział w inscenizacji, przybliżającej historię powstania „Mazurka Dąbrowskiego” oraz jego rolę w kształtowaniu postaw patriotycznych Polaków. Natomiast podczas warsztatów piątoklasiści wyszukiwali w różnych źródłach: encyklopediach, słownikach, leksykonach informacji na temat Józefa Wybickiego oraz „Mazurka Dąbrowskiego”.
W ramach programu przeprowadzono następujące lekcje biblioteczne:
- “Historia książki od starożytności do czasów współczesnych” – zajęcia dla uczniów klas VI w ramach obchodów Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych – październik 2022.
W części teoretycznej, z wykorzystaniem metody inscenizacji, uczniowie poznali historię książki, począwszy od rysunków naskalnych aż do nośników elektronicznych oraz wady i zalety każdej z tych form. Szóstoklasiści uczestniczyli również w warsztatach pisania prawdziwym gęsim piórem i atramentem, piórem atramentowym na papirusie oraz w warsztatach pisania drewnianym rylcem na tabliczkach glinianych, jak również na maszynie do pisania. Na zakończenie spotkania zadaniem uczniów było chronologiczne uporządkowanie form książki, począwszy od najstarszej, a kończąc na najnowszej.
- “Budowa książki i funkcje jej elementów” – zajęcia dla uczniów klasy IV w ramach obchodów XX Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek – maj 2023.
Celem zajęć było zapoznanie czwartoklasistów z budową książki, jej poszczególnymi elementami oraz ich funkcjami. W ramach ćwiczeń utrwalających zdobytą wiedzę, uczniowie wykonywali szereg poleceń, m. in. wskazywali samodzielnie, na przykładzie książki, poszczególne elementy jej budowy i uzupełniali tekst słownictwem, związanym z budową książki.
- “Sięgamy po słowniki” – lekcja dla uczniów klas VII – luty 2023.
Celem zajęć było zapoznanie uczniów z definicją oraz rodzajami słowników, ich podziałem i budową oraz podstawowymi zasadami korzystania z nich. W trakcie zajęć warsztatowych, uczniowie pracując ze słownikami oraz kartami pracy, zawierającymi szereg różnych pytań i ćwiczeń, dotyczących tematyki słowników, nabyli umiejętność poprawnego i sprawnego posługiwania się różnego rodzaju słownikami oraz wyboru spośród wielu słowników odpowiedniego dla poszukiwanej przez nich wiadomości.
Dodatkowym elementem każdych zajęć były kąciki tematyczne zawierające literaturę piękną i popularno-naukową.
Osiągnięcia ucznia po zrealizowaniu programu:
- zna wybranych autorów literatury dziecięcej oraz lekturę najpopularniejszych książek dla dzieci;
- potrafi wczuć się w rolę bohaterów utworów literackich;
- potrafi wyrażać swoją opinię o literaturze;
- wie, w jaki sposób należy dbać o środowisko naturalne człowieka;
- zna historię powstania hymnu narodowego Rzeczypospolitej Polskiej;
- zna budowę książki oraz funkcje jej elementów;
- zna historię książki oraz wady i zalety jej różnych form wydawniczych;
- potrafi wymienić rodzaje słowników oraz znaleźć określoną informację w nich.
Składamy serdeczne podziękowania Pani Ewelinie Ciślak, bibliotekarzowi szkolnemu Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 2 w Busku-Zdroju za koordynację i nieoceniony wkład włożony w organizację programu i jego prawidłowy przebieg oraz całemu gronu pedagogicznemu szkoły i wszystkim uczniom za aktywne uczestnictwo w zajęciach, w trakcie których mogłyśmy popularyzować czytelnictwo i kształtować tym samym kompetencje czytelnicze uczniów.
Ewa Tarapata
Dziękujemy Pani Ewie Tarapacie za przygotowanie i przeprowadzenie zajęć.
Agnieszka Jasińska Kierownik Filii
Jacek Sabat Wicedyrektor PBW w Kielcach
Sylwester Kasprzyk Dyrektor PBW w Kielcach
